THAM LUẬN: GIẢI PHÁP TẠO ĐỘNG LỰC, TĂNG TÍNH TỰ GIÁC CHO HỌC SINH KHI THAM GIA ÔN THI TỔ HỢP KHXH
Kính thưa toàn thể hội nghị, sau đây đại diện cho nhóm môn tổ hợp KHXH, tôi xin đc trình bày tham luận “Giải pháp tạo động lực, tăng tính tự giác cho HS khi tham gia ôn thi tổ hợp KHXH”
Vậy thế nào là tính tích cực?
Tính tích cực học tập - về thực chất là tính tích cực nhận thức, đặc trưng ở khát vọng hiểu biết, cố gắng trí lực và có nghị lực cao trong qúa trình chiếm lĩnh tri thức. tính tích cực nhận thức trong hoạt động học tập liên quan trước hết với động cơ học tập. Động cơ đúng tạo ra hứng thú. Hứng thú là tiền đề của tự giác. Hứng thú và tự giác là hai yếu tố tạo nên tính tích cực. Tính tích cực sản sinh nếp tư duy độc lập. Suy nghĩ độc lập là mầm mống của sáng tạo.
Trước khi trình bày, của mình tôi xin được mạn phép là được nêu quan điểm của bản thân khi trình bày bản tham luận đó là:
Thứ nhất đây là những cái nhìn chủ quan từ riêng phía bản thân tôi trong quá trình dạy - học của GV – HS trường Mường Luân chúng ta. Nếu chúng ta muốn tăng chất lượng dạy và học của GV và HS cần nhìn vào thực trạng, thực tế của nhà trường để đưa ra các giải pháp phải thiết thực, phù hợp với tình hình, ĐK thực tế của HS, của nhà trường.
Thứ 2: Bản tham luận này tôi sẽ không đưa ra những đặc điểm về tình hình, thuận lợi – khó khăn về phía các bên: nhà trường, HS, GV hay đặc điểm về tình hình KT – XH trên địa bàn. Vì những đặc điểm này trong các báo cáo, các tham luận đã đưa ra và chúng ta đã thấm nhuần. Mà tôi xin phép được đưa ra những ý kiến của riêng bản thân trong việc từng bước nâng chất lượng GD của nhóm tổ hợp KHXH.
Việc tạo động lực, tăng tính tự giác cho HS khi tham gia ôn thi tổ hợp KHXH nói riêng hay cho các bộ môn học ở trường ta nói chung là một việc làm rất khó có thể thực hiện do đặc điểm, tình hình của HS-GV và nhà trường. Điều này đòi hỏi phải có những thay đổi căn bản về giáo dục toàn diện từ nội dung, phương pháp dạy học đến việc xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh và thuận lợi, giúp người học có thể chủ động, tích cực, kiến tạo kiến thức, phát triển kĩ năng và vận dụng những điều đã học vào cuộc sống…”
Việc làm đầu tiên để HS phát huy được tính chủ động, tích cực, sáng tạo và yêu thích học tập bộ môn của mình là 1 cái rất khó. Vì mỗi bộ môn có đặc thù, có cái dễ - cái khó riêng. Để đạt được những thành công cho các tiết dạy đạt được hiệu quả tôi thiết nghĩ đầu tiên cần đổi mới, thay đổi chính là bản thân người cô – người thầy. Mỗi GV phải có lòng nhiệt huyết, say mê, yêu nghề, ham học hỏi để nắm bắt các PPDH mới, vận dụng được nó vào trong các tiết dạy, bài giảng của mình. GV phải tìm ra được những PP nào hay, dễ áp dụng vào tình hình thực tế của nhà trường, vào đối tượng HS của Mường Luân.
Bản thân tôi và có nhiều thầy cô cũng đã từng nói rằng: “ Uí giời, các PP này làm sao mà áp dụng được ở trường mình, làm sao mà tổ chức được, HS thì yếu, lớp học thì chật, Phương tiện kĩ thuật thì thiếu thốn…” Nhưng đó là lý do có thể nói là ngụy biện cho việc chính GV chúng ta lười đổi mới và không muốn thay đổi. Bởi để soạn giảng được 1 tiết giảng có sử dụng các PPDH theo hướng tích cực, chủ động sáng tạo cho HS thì GV phải đầu tư rất nhiều thời gian, công sức. Nếu chưa hiểu rõ, chưa vận dụng đc các PP, chúng ta có thể thực hiện dần dần, mới đầu là 1,2 tiết dạy ở tất cả các lớp cho 1,2 PP dễ vận dụng sau 1 thời gian sẽ là ở các khối lớp cho các tiết dạy.
Ví dụ trong môn GDCD Khi đi nghiên cứu về các bộ luận dân sự, hình sự, các quyền của Công dân, thay vì cho HS nghiên cứu đọc và ghi các Khái niệm khô cứng trong SGK GV Có thể chuẩn bị trước các tình huống cho HS đóng vai vào các tiểu phẩm, đoạn hội thoại ngắn để từ đó cho HS đưa ra được cốt lõi của vấn đề, tạo ấn tượng để khắc sâu kiến thức và tăng sự hứng thú, yêu thích hơn đối với bộ môn.
Hay trong bộ môn Địa lý, để tránh tìm hiểu những sự vật hiện tượng tự nhiên, KT-XH khô cứng, ở 1 số bài tôi tích hợp với ca dao-tục ngữ của môn Văn để từ đó rút ra đc kiến thức cho bộ môn
Ví dụ như:
- Nói đến sự liên quan mật thiết đến đất-SV như: Đất nào cây nấy. Tính mùa vụ của cây trồng: Tháng 1 là tháng trồng khoai. Tháng 2 trồng đậu tháng 3 trồng cà…
- Hoặc sử dụng những trò chơi ở phần đầu có liên quan đến nội dung bài học: Ô chữ, xếp hình, ghép tên, đoán ý đồng đội
- Hay dạy về Chuyên đề địa lý các vùng Kinh tế, cho HS tìm hiểu những đặc sản, những nét nổi bật của từng vùng, sau mỗi vùng KT luôn bắt HS sẽ phải tổng hợp lại bằng SĐTD, và ghi ra những cái nhất của vùng đó.
Như bộ môn tôi giảng dạy được sử dụng Atslat Địa Lý VN để mang vào phòng thi, đây được coi như 1 phao cứu trợ cho HS, số câu Atlats cũng chiếm tỷ lệ nhiều (15 câu), nên trong quá trình giảng dạy trên lớp GV Y/C, hướng dẫn HS luôn sử dụng, dạy kĩ cách khai thác atslats. Chính vì điều này, sẽ giảm áp lực, kiến thức lý thuyết cho HS).
Tôi cũng đc được đi dự giờ của 1 số tiết GV dạy giỏi cấp tỉnh, các thầy cô cốt cán, các anh chị vùng ngoài hay là môn Ngoại ngữ - của c Ngữ trường mình giảng dạy, tôi thấy rất hay, HS rất hứng thú vì nó khác với cách Tổ chức dạy học theo PP truyền thống.
Là 1 môn thuộc nhóm môn KHXH, kiến thức lý thuyết cũng khá nhiều, để giảm áp lực học lý thuyết cho HS phải nhớ nhiều, tôi luôn truyền tải, giảng giải những ND ngắn gọn nhất, thật sự cô đọng và súc tích nhất để HS có thể đỡ “Ngán ngẩm hay sợ học môn của mình”, luôn Y/C HS phải ghi chép và nhớ những cụm từ chốt, kiến thức nền.
Cũng có thể có nhiều thầy – cô sẽ có nhiều PP khác để tạo tính tích cực, say mê cho môn học của mình. Trên đây chỉ là 1 số những việc mà bản thân tôi đã thực hiện trong gần 11 năm giảng dạy bộ môn Địa lý tại trường.
Rất mong được sự góp ý chân thành, cởi mở của quý thầy cô trong hội thảo, những đóng góp đó bản thân nhóm GV tổ hợp KHXH chúng tôi sẽ tiếp thu chắt lọc để có thể áp dụng vào môn học của mình
Cuối cùng xin cảm ơn sự lắng nghe của quý thầy cô. Chúc Hội thảo sẽ thành công tốt đẹp, sau hội thảo những GV ôn 12 sẽ nâng cao hơn nữa về chất lượng GD của bộ môn nói riêng và của nhà trường nói chung.
Xin cảm ơn ạ!
Giáo viên môn Địa Lý
Ngô Thị Ngân